Podmiotem terapii pedagogicznej jest nauczyciel terapeuta, wyposażony w odpowiednią wiedzę i umiejętności oraz posiadający predyspozycje potrzebne w tego rodzaju pracy. Podmiotem terapii powinno być też dziecko, ponieważ jego aktywność w procesie przezwyciężania trudności jest niezbędnym warunkiem efektywności podejmowanych działań.
Ten ścisły układ interpersonalny dorosły – dziecko, jakie ma miejsce w pracy korekcyjno – wyrównawczej podlegać powinien określonym zasadom. Dopiero ich przestrzeganie jest gwarantem prawdopodobieństwa sukcesu.
Jedną z nich jest zasada stawiania zadań i wymagań na miarę sfery najbliższego rozwoju. Chodzi w niej o taką organizację zajęć oraz dobór zadań, by dziecko od aktualnych możliwości poznawczych i wykonawczych mogło stopniowo przechodzić na coraz wyższy poziom bez obciążeń i frustracji.
Równie istotną zasadą, którą powinien przestrzegać terapeuta jest zasada pełnej opieki wychowawczej i współpracy z dorosłymi zajmującymi się dzieckiem, na co dzień.
Skuteczność pracy korekcyjno – wyrównawczej będzie optymalna jednak dopiero wówczas, gdy nie pominie się zasady pełnej akceptacji dziecka i dobrego z nim kontaktu. Tylko w warunkach gdzie istnieje autentyczny, pozytywny związek emocjonalny pomiędzy dorosłym i dzieckiem będzie ono skłonne realizować określone zadania na granicy swojej wydolności.
Z powyższych treści wynika, iż uwzględnienie każdej z wymienionych zasad w pracy korekcyjno – wyrównawczej rzutuje na jej prawidłowy przebieg i podnosi jej efektywność.
W pracy tej istotne jest także, aby wszelkie doświadczenia dziecka opierały się na prostych mechanizmach. Możliwe jest to przy wykorzystaniu określonych metod. Zwykle dorosły prowadząc zajęcia korekcyjno – wyrównawcze wypracowuje swoją własną metodę, która w sposób harmonijny łączy się z jego osobowością. Dobrze jest jednak, gdy wplata w nią elementy metod opracowanych przez innych. Muszą one być dla dziecka atrakcyjne i maksymalnie je angażować.
Niewątpliwie do takich metod należą metody czynnościowe. Są one doskonale dostosowane do właściwości psychicznych dziecka w wieku szkolnym. Umożliwiają w sposób bezkolizyjny przechodzenie od niższych do wyższych poziomów myślenia. W naturalny sposób wyzwalają aktywność dziecka, skłaniają go do poszukiwania rozwiązań, podtrzymują jego zainteresowanie i ułatwiają koncentrację uwagi.
Ogromnie angażującą metodą jest naprzemienne układanie i rozwiązywanie zadań przez dorosłego i dziecko. Kształtuje ona jego odporność emocjonalną wymuszając jednocześnie rozumne zachowanie. Metoda ta stanowi także możliwość ciągłego diagnozowania zachowań do sfery jego najbliższego rozwoju.
Atrakcyjne i pożyteczne bywa włączenie do zajęć korekcyjno – wyrównawczych gier i zabaw. Pozwalają one dziecku na gromadzenie różnego typu doświadczeń logicznych, odkrywanie matematycznych prawidłowości i ćwiczenia sprawności rachunkowych.
Wykorzystanie każdej z tych metod w pewnym stopniu uwarunkowane jest określoną formą organizacyjną tego typu zajęć. Zwykle prace korekcyjno – wyrównawcze prowadzi się w formie indywidualnej lub zespołowej.
Indywidualna praca korekcyjno – wyrównawcza stanowi najbardziej korzystną formę pomocy dziecku, dlatego też stosuje się ją zwykle w przypadkach, gdy niedobory rozwojowe są bardzo duże.
Zespołowa praca korekcyjno – wyrównawcza prowadzona jest w sytuacji, gdy dysharmonie rozwojowe dzieci nie są zbyt duże a celem naszym jest przede wszystkim podniesienie poziomu wiadomości i umiejętności.
Dokładna analiza teoretycznych podstaw pracy korekcyjno – wyrównawczych ułatwia właściwą jej organizację. Pozwala też na bardziej świadome i z większym wyczuciem dokonywanie wyboru metod pracy oraz przestrzeganie zasad, które warunkują skuteczność działań.